اقبال معتضدی

شعر، مکاشفات ادبی، پژوهش در نظریه‌های ادبی، مکاتب ادبی و حادثه‌های زبانی، متنی، میان متنی و بیانی، در طول چهار دهه بی‌وقفه فعالیت جدی داشته است. برای راهیابی به فضای نو و ادبیات مدرن، با شکستن فرم‌های متعارف در نوشته‌ها (به خصوص شعرهایش در دهه‌ی ۶۰ خورشیدی) کوشید تا با مقالاتش و برپایی کلاس داستان‌نویسی و کارگاههای ادبی از برخی تابوهای فرمی و محتوایی عبور کند و با کتاب تلفیقی مجموعه شعر و نقد ادبی چرا من دیگر شاعر «و «خطاب به پروانه ها» بوطیقای نظری خود را به»؟ نیمایی نیستم عنوان شعر پست مدرن و یا آوانگارد تدوین و منتشر کرد. رضا براهنی در دیدگاه‌های متعدد و متنوع خوانندگان آثارش حدِ میانه ندارد. او خودنگاه و نقدی رادیکال و تند و تیز به ادبیات و اغلب پدیده‌ها دارد. آثارش چنین خصیصه‌ای دارند. خوانندگانش هم دو دسته‌اند؛ یا دوستدار و هوادار و یا مخالفان افراطی و بی‌گذشت. رضا براهنی در انواع ادبی قلم زده، مفصل نوشته و پژوهش و سخنرانی کرده است. وی به طور جدی و حرفه‌ای در بطن ادبیات ایران حضور داشته و کوشیده است. آثار متعددی از او چاپ و منتشر شده و دست کم دو نسلِ مشتاق، نوشته‌های او را خوانده و کاویده‌اند. او یکی از تحصیل کردگان نسل خود است که فراتر از مرزهای زبان فارسی، با ادبیات جهان نیز بخوبی آشناست. براهنی در زمینه‌های گوناگون، رمان، نقد ادبی، او را می‌توان یکی از آثار «طلا در مس» کتاب برجسته و مرجع مفید در زمینه‌ی نقد ادبی تلاش کرد«خطاب به پروانه ها» برشمرد. او در از شعر تک وزنی به سوی اوزان ترکیبی و شعر چند صدایی و رهایی تدریجی از استبداد نحوی زبان و حرکت به سوی آفریدن همه ارکان زبان در یک شعر، ذهن خواننده را به رهایی از قید و وزن و عروض کلاسیک و نیمایی و سپید دعوت کند. آیا در این راه تا چه میزان توفیق داشته، موضوعی است که همکاران منتقد ادبی در این ویژه‌نامه به آن پرداخته‌اند. «برگ هنر» و از سوی دیگر امیدواریم برای شما خوانندگان جدی و نکته‌سنج، چالش برانگیز باشد. بعُد دیگر رضا براهنی در حوزه‌ی سیاسی و اجتماعی است او پیش از انقلاب ۱۳۵۷ در دهه ۵۰ خورشیدی در پی فعالیت‌های سیاسی به زندان افتاد و سپس مدتی در دانشگاه تدریس کرد. مجددا به آمریکا رفت. سپس به ایران برگشت. در نشریات ادبی ایران، همیشه حضوری پررنگ داشت. در دهه‌۷۰ خورشیدی به کانادا رفت و همچنان به فعالیت‌های ادبی، نوشتن و پژوهش و سخنرانی پرداخت. او مدتی هم به عنوان رئیس انجمن قلم کانادا برگزیده شد و در آن مسئولیت، فعالانه حضور داشت. وی هنوز هم در کشور کانادا روزگار می‌گذراند.